در این مطلب سعی شده به زبان ساده تعریفی داشته باشیم از قسمتهای مختلف دستگاه تصفیه آب و نحوه عملکرد هر یک از آنها. امیدواریم این مطلب کمکی باشد هر چند کوچک برای مراجعه کنندگان عزیز . خوشحال میشویم ما را با نظرات خود در ارایه بهتر خدمات یاری نمایید.
لیست تجهیزات اصلی
-
بخش پیش تصفیه :
توجه : اعداد جداول را به طور مثال برای یک دستگاه با ظرفیت تولید حدود 50 متر مکعب در شبانه روز با TDS آب خام حدود 3000 میلی گرم در لیتر و مربوط به چاه در نظر گرفته ایم و طبیعتا برای ظرفیت های دیگر و یا آب های دیگر با مشخصات متفاوت ، این اعداد متغیر خواهد بود .
پمپ فید ، پمپ تغذیه یا پمپ آب خام ( F.P ) :
به سبب تامین دبی ( جریان ) و فشار اولیه به کار می رود .
| نوع | سانتریفیوژ دو پروانه |
| مارک | Pentax OR Similar |
| کشور | ایتالیا یا چین |
| دبی ( m3 / h ) | 4 |
| فشار ( bar ) | 5 |
| جنس بدنه | چدن یا استنلس استیل |
| تعداد فاز | 3 OR 1 |
| تعداد (دستگاه) | 1 |
فیلتر شنی و کربنی و یا مولتی مدیا ( M.M.F ) :
به جهت حذف ذرات معلق در آب ، كدورت احتمالی ، طعم ، بو ، رنگ و هم چنين كلر مازآد در آب از سيليس مرغوب دانه بندي شده با خلوص بالای 98 درصد و كربن اكتيو مرغوب با سطح جذب بالا ، از برند های معتبری مانند ژاکوبی آکوا سرب 1000 یا 2000 و کربن اکتیو های تولید شده در کشور عزیزمان ایران که از هسته آلبالو و یا پوسته آجیل یا پوسته گردو و نارگیل ، درون مخزنی از جنس پلی اتیلن با روکش فایبر گلاس FRP یا فلزی با ضخامت مناسب و روکش رنگ اپوکسی مطلوب و سند بلاست شده استفاده می شود .
عموما بر روی مخازن FRP از یک عدد شیر 3 حالته اتوماتیک و یا نیمه اتوماتیک استفاده می شود ولی بر روی مخازن فلزی از چهار عدد شیر بدین منظور استفاده می شود که می توانند فرمان دستی ، برقی و یا پنوماتیک داشته باشند.
عموما برای ظرفیت های پائین از مخازن FRP و برای ظرفیت های بالا از مخازن فلزی استفاده می گردد . هم چنین گاهی در صورت خورندگی بالای آب ، از مخازن فلزی با جنس ورق استنلس استیل 304 یا 316 نیز استفاده می گردد که هزینه ساخت بالایی در بر خواهد داشت .
| جنس مخزن | FRP یا فلزی |
| نوع شیر | دستی ، سه حالته نیمه اتوماتیک و یا اتوماتیک |
| فشارکار ( bar) | 6 |
| قطر ( in) | 18 |
| ارتفاع ( in) | 65 |
| تعداد ( عدد ) | 1 – 2 |
ميکرو فيلتر ( M.F ) :
به منظور حذف هر چه بهتر کدورت و ذرات ناخالصی آب تا قطر 5 یا 1 میکرون استفاده مي گردد. مواد کلوییدی تا قطر 5 میکرون که از فیلترهای شنی و کربنی عبور کرده اند ، در این قسمت از آب گرفته خواهند شد و SDI آب به کمتر از 3 خواهد رسید . بدین ترتیب آب عاری از مواد معلق و غیر محلول و آماده ورود به فیلتر ممبران می باشد .
| جنس فیلتر | PP |
| قطر ( in) | 4.5 |
| ارتفاع ( in) | 20 |
| جنس هوزینگ | PE – پلی اتیلن |
| فشارکار ( bar) | 6 |
| تعداد ( عدد ) | 2 |
| گاهی در صورت نیاز از هوزینگ استنلس استیل استفاده می گردد | |
-
بخش اصلي سيستم تصفيه آب شیرین کن ( اسمز معکوس RO)
پمپ فشار قوي ( H.P.P) :
یکی از اجزای سیستم آب شیرین کن پمپ فشار است. آب براي گذر از سطح غشاء هاي نيمه تراوا ( فیلتر ممبران ها ) بايد داراي فشار مناسب باشد . هر چه شوري آب بالاتر باشد ، فشار کار سيستم بالاتر خواهد رفت و سایز پمپ مورد نظر نیز بزرگتر خواهد بود . عموما این مدل پمپ ها از پوسته و پروانه استنلس استیل ساخته می شوند .
| نوع | سانتریفیوژ طبقاتی |
| مارک | EBARA – GRUNDFOS _ LOWARA – CNP – LEO – GRUNDFARS OR Similar |
| کشور | ایتالیا – دانمارک – چین – ایران یا مشابه |
| دبی ( m3 / h ) | 4 |
| فشار ( bar ) | 16 – 18 |
| جنس | استنلس استیل |
| تعداد فاز | 3 |
| تعداد ( دستگاه ) | 1 |
ممبران = غشای نيمه تراوا ( Membrane ) :
این غشاء ها با استفاده از پدیده اسمز معکوس تا 9/99 درصد املاح محلول در آب را حذف می نمایند . همچنین کلیه میکرو ارگانیزم ها ، مواد معلق و کدورت ها نیز در این بخش حذف خواهد شد . ( حذف ذرات تا 0.0001 میکرون و حتی یون های تک قطبی ) . سایز رایج و استاندارد فیلتر های ممبران در اشل صنعتی 4 اینچ و 8 اینچ می باشد .
| مارک | FILMTEC – LANXESS |
| کشور | آمريكا یا آلمان |
| مدل | BW 30 – 400 |
| قطر ( in ) | 8 |
| ارتفاع ( in ) | 40 |
| دمای کارکرد ( ºC) | 2-45 |
| تعداد ( عدد ) | 2 |
پرشر وسل یا پوسته هاي تحت فشار ( Pressure Vessel ) :
اين پوسته ها به منظور قرار گيري ممبران ها با فشار کاری بالا طراحي شده اند . عموما این پوسته ها بین 1 تا 8 المان یا فیلتر ممبران ظرفیت قرار گیری دارند و در مصارف رایج صنعتی نیز قطر آن ها عموما 4 اینچ یا 8 اینچ می باشد . فشار کاری آن ها نیز در رنج های 300 و 450 و 600 و 1000 و 1200 PSI تعریف می شود .
در برخی از موارد مثل مصارف پزشکی جنس پرشر وسل از استنلس استیل 304 یا 316 در نظر گرفته می شود ولی عموما جنس آن ها از فایبر گلاس است .
| جنس | FRP |
| فشار کاری ( psi) | 300 |
| قطر ( in ) | 8 |
| تعداد المان | 2 |
| تعداد ( عدد ) | 1 |
فشار سنج ( Pressure Gage ) :
به منظور نشان دادن فشار قسمت های مورد نیاز ، کنترل و مانیتورینگ دستگاه بکار مي روند .
گاهی اوقات به سفارش کارفرما و برای نمایش پارامتر ها در PLC از ترنسمیتر فشار با خروجی 0 تا 4 و یا 4 تا 20 میلی آمپر از برند های معتبر مثل هاگلر اروپائی یا مشابه استفاده می شود .
| نوع | گيج فشار عقربه ای آنلاین دارای فیلینگ گلیسرین |
| محل نصب | ورودی و خروجی کلیه فیلتر ها ، ممبران ها و پمپ اصلی |
| تعداد ( عدد ) | 5 |
فلومتر = جريان سنج ( Flow Meter ) :
به منظور نشان دادن ميزان دبی یا جریان آب توليدي و آب پساب مورد استفاده قرار مي گيرد.
عموما این فلومتر ها از نوع روتامتری بر خط یا In Line و یا تابلوئی استفاده می شوند ولی انواع دیگری از جمله آلتراسونیک ، مغناطیسی و یا توربینی و … نیز در بازار موجود است که قیمت بالاتر و طبیعتا قابلیت ها و دقت بیشتری را نیز دارا می باشند .
| مارک | LZS – Similar |
| نوع | روتامتری یا مغناطیسی یا التراسونیک یا توربینی |
| محل نصب | خروجی آب تولید و خروجی پساب ( ورودی سیستم به درخواست مشتری ) |
| تعداد ( عدد ) | 2 |
پرشر سوئیچ = کنترل کننده فشار پايين و بالا ( HPC & LPC )
جهت کنترل افت و یا افزایش فشار از محدوده مجاز به عنوان اجزای سیستم آب شیرین کن ، مورد استفاده قرار مي گيرد.
( جلوگيري از خشك كار كردن پمپ ها و یا کاركردن دستگاه با فشار بيش از حد مجاز )
| مارک | DANFOSS |
| کشور | دانمارک |
| فشار کاری ( bar) | 2 – 10 – 30 |
| تعداد ( عدد ) | 2 |
کنترل کننده اتوماتیک سیستم اسمز معکوس ( RO Controler = Mini PLC )
داراي ميكرو پروسسور جهت كنترل اتوماتیک دستگاه RO به همراه نقشه ي PFD می باشد . این دستگاه شامل چراغ هاي سبز و قرمز نشان دهنده صحت یا عدم صحت کارکرد و یا ERROR برای تمامی قسمت ها ، EC متر آنلاين جهت نشان دادن هدايت الكتريكي و دماسنج جهت نشان دادن دمای آب توليدي می باشد . هم چنین این دستگاه با روشن نمودن مرحله به مرحله، از آسیب رسیدن به آن ها جلوگیری می نماید .
این دستگاه در دو نوع با قابلیت تنظیم پارامتر ها و بدون قابلیت تنظیم با تنظیمات پیش فرض موجود است . ضمنا مدل هائی نیز موجود است که دارای نمایشگر و سنسور EC نمی باشد ، که در این صورت از EC Meter یا TDS Meter جداگانه برای این منظور استفاده می گردد .
| مارک | ROC – Similar |
| محدوده کاری ( µs / cm ) | 0 – 2000 |
| محدوده کاری ( ºC ) | 0 – 50 |
| تعداد ( عدد ) | 1 |
جعبه کنترل سيستم ( تابلو برق )
جهت كنترل اتوماتیک دستگاه ، تابلو برق با قطعات بسیار مرغوب از مارک های اروپائیSiemens OR Schneider یا مشابه و یا Hyundai کره جنوبی یا برند های معتبر دیگر رایج در بازار با كليه ی ورودي و خروجي هاي مورد نياز و سیستم های حفاظتی مانند کنترل فاز و … در نظرگرفته خواهد شد . ضمنا عموما برای حفاظت بیشتر از پمپ های با توان بالای 5.5 کیلو وات ، سافت استارت و یا درایو اینورتر نیز در نظر گرفته می شود . هم چنین سیستم می تواند دارای PLC و نمایشگر و بقیه متعلقات مربوطه نیز باشد .
سیستم شستشوی اتوماتیک – اتو فلاشینگ ( Auto Flushing )
این سیستم با ذخیره آب تصفیه شده و سپس شستشوی اتوماتیک پمپ فشار قوی و ممبران پس از هر بار خاموشی دستگاه ، باعث افزایش چشم گیر طول عمر آن ها می شود .
لوله کشي هاي ارتباطي
قسمت های فشار پائين :
کليه لوله و اتصالات در بخش فشار ضعيف یعنی تا قبل از پمپ فشار قوی و در قسمت تولید آب با توجه به شرایط طراحی و درخواست کارفرما از جنس UPVC ، PP و یا PE می باشد .
قسمت های فشار بالا :
کليه لوله و اتصالات در بخش فشار قوی یعنی بعد از پمپ فشار قوی به جز قسمت تولید آب از جنس استنلس استيل 304 یا 316 ترجیحا بدون درز با ضخامت رده 10 یا 40 با جوشکاری آرگون جهت جلوگيري از خوردگي در نقاط اتصال خواهد بود .
شاسي دستگاه
از اجزای سیستم آب شیرین کن که از پروفيل کربن استیل ( آهن ) با روکش رنگ مناسب و تقویت شده در نقاط تمرکز فشار ساخته می شود . در برخی از موارد نیز که رطوبت بالا باشد و یا ظاهر طراحی اهمیت بیشتری داشته باشد ، به درخواست مشتری از پروفیل های استنلس استیل 304 یا 316 استفاده خواهد شد .
تزريق آنتي اسکالانت
پكيج تزريق آنتي اسكالانت به منظور جلوگيري از ايجاد رسوب بر روي فیلتر ممبران ها استفاده می شود و شامل تجهیزاتی از جمله دوزينگ پمپ مارک مرغوب با قابليت تنظيم از 0 – 100% به همراه مخزن پلی اتیلنی با حجم مناسب مثلا 50 لیتری برای دستگاه 50 متری و لوله کشی های مربوطه می باشد . ضمنا برای مخازن در حجم های بالاتر و دستگاه های با ظرفیت تولید بالاتر ، از میسکر یا هم زن مناسب نیز برای این مخزن استفاده می گردد .
| نوع پمپ | دیافراگمی |
| مارک | MDS – Etatron – Injecta – Seko – Similar |
| کشور | ایتالیا – چین – ایران یا مشابه |
| دبی ( L / H ) | 5 |
| فشار ( bar ) | 7 |
| تعداد ( دستگاه ) | 1 |
سیستم شستشوی شیمیایی اتوماتیک ( CIP )
شامل يك مخزن پلي اتیلنی با حجم مناسب مثلا 100 لیتری برای این طرح که عموما برای مخازن در حجم های بالاتر و دستگاه های با ظرفیت تولید بالاتر ، از میکسر یا هم زن مناسب و گاهی هیتر یا گرم کن نیز برای این مخزن استفاده می گردد .
شیر برقی و لوله كشي های مربوطه می باشد . هرگاه در اثر مرور زمان ، فشار و جریان فلاکس بالاتر یا پائین تر از حد مجاز و نرمال و یا هر دلیل دیگری ، رسوبات فیلتر ممبران زیاد و در نتیجه تولید آن کم شده باشد یا خلوص آب تولید کم شده و در حد استاندارد نباشد ، به وسیله این سیستم و کمی مواد شستشوی ممبران از جمله مواد پایه اسیدی و پایه قلیائی و به عبارت بهتر RO Cleaner ، به راحتی فیلتر های ممبران احیا شده و برای مدت زیادی در آینده کارآیی خواهد داشت .
عموما بین 3 تا 6 مرتبه در سال و یا به عبارت بهتر هر فصل یک بار شستشوی شیمیائی CIP برای سیستم تصفیه آب شیرین کن بسیار مفید خواهد بود و باعث افزایش طول عمر و کارائی فیتر ممبران ها می شود . برای سیستم شستشوی شیمیائی CIP گاهی از پمپ استیل مجزا و گاهی نیز با تغییراتی در سیستم لوله کشی از پمپ های فید و یا فشار قوی در دستگاه بدین منظور استفاده می شود .
بهتر است در خروجی مخزن شستشوی شیمیائی CIP و قبل از ورود به پمپ مربوطه ، از سیستم فیلتراسون دیسکی و یا میکرونی استفاده گردد تا در اثر گردش کثیفی ها و اجرام کنده شده از سطح فیلتر های ممبران در طی عملیات CIP ، دوباره به سطح فیلتر های ممبران باز نگردند .
